Geschiedenis van de saluki in Nederland

Periode 1926 - 1945

De Saluki deed zijn intrede in Nederland in het midden der twintiger jaren. Vanaf het begin zijn moeder en zoon Jungeling de grote promotors achter dit ras geweest. Zij importeerden de teef Sarona Hatoun die in Engeland was gedekt door Sarona Shamar en hier aangekomen het eerste Nederlandse nest produceerde.

Twee jaar later volgde de reu Sarona Bin Kelb.
De salukis die door de Familie Jungeling werden geimpoorteerd en waarmee werd doorgefokt, voerden hoofdzakelijk teug op de Engelse Sarona Kennel van Brigadier Lance. Het was de overtuiging van de Familie Jungeling dat de honden uit deze strain een dwarsdoorsnede vormden voor wat zij het "Syrische type"noemden.

Sarona Bin Kelb		Barukhzy's Nurnisha

 

In de jaren dertig fokte mevrouw Jungeling drie nesten met Sarona Bin Kelb als vader, 1934, 1935 en 1936. Er loopt wel degelijk een directe lijn van de eerste twee importen naar sommige saluki's van vandaag, via een dochter van Sarona Hatoun, Barukhzy Nurnisha, waarmee is doorgefokt.

Gedurende de vijf oorlogsjaren werden slechts twee nesten in het stamboek ingeschreven.: In mei 1942 door Muzbat en in april 1944 door Dikhan.
Uit dit laatste nest stamt Kamp. Wapiti v.d. Stormhoeve, een teef die een zeer belangrijke rol zou gaan spelen in de naoorlogse wederopbouw van het ras in Nederland.

Wapiti v.d. Stormhoeve

 

Periode 1946 - 1960

Door de oorlogsjaren was het al kleine bestand fors uitgedund. Er waren nog wel enkele honden uit de oude lijn, maar het is niet gelukt om deze lijn exclusief in stand te houden. Mevr. Pauptit had in 1946 in haar van de Oranje Manege kennel nog de beschikking over Barukzy's Bin Zobeide maar deze bleek niet meer instaat nakomelingen te geven. In 1947 importeerde zij Mazuri Orno vanuit Engeland, een reu die als outcross goed aansloot bij de Nederlandse stam, aangezien hij voor meer dan de helft van Sarona Saluki's afstamde.
Mevr. Pauptit vond zijn afstamming juist zo intressant omdat in Orno's stamboom Abu Soufi voorkwam, een originele import met voor Nederland nieuw bloed.
Vanaf de bevrijding tot 1950 werden 9 nesten gefokt. De salukis uit deze periode die nog ver weg in onze huidiges stambomen voorkomen zijn allen kinderen uit Mazuri orno, behalve Vuistvechter van de Oranje Manege die zijn kleinzoon was.
De combinatie die, terugkijkend, een kernrol zou gaan spelen was Mazuri Orno X Wapiti v.d. Stormhoeve.

Uit deze combinatie stamden ondermeer:
Ouaker, Quick en Astrid, geboren in april 1947 en Chandra v.d. Beerenburght, geboren in juni 1950. De twee kennels die het meest actief waren tot het einde van de jaren zestig waren de v.d. Oranje Manege kennel en de v.d. Beerenburght kennel. Beide kennels zijn gegrondvest op de bovenstaande combinatie.

Mazuri Orno		Quick

 

Een andere saluki, wiens naam tijdens de jaren vijftig niet meer weg te denken was uit de stambomen van showsalukis, was de eveneens door Mevr. Pauptit uit Engeland geimporteerde reu Kamp. Mazuri Rufigi. Ok op zijn stamboom stonden namen die voor de nederlandse fokkerij geheel nieuw waren. Rufigi's grootvader, Arabic Walad el kharram, was een import uit Egypte. Ondanks het feit dat deze afstamming in sommige ogen onzuiver bloed met zich mee voerde, werd Rufigi vele malen en met veel succes voor de fokkerij gebruikt. Rufigi"s laatste kampioenskind werd geboren in 1958.

Mazuri Rufigi

Een andere reu, wederom door Mevr. Pauptit geimporteerd, wiens naam in de Nederlandse stambomen een rol ging spelen was de uit Duitsland afkomstige Karam el Saraje. Met Kamp. Chandra v.d. Beerenburcht bracht hij het "F"- nest v.d. Beerenburcht. De namen van de uit dit nest stammende Farid, Farizad en Furore komen vele malen voor in de stambomen van kampioenen uit de zestiger jaren/ Uit de combinatie Esmeraud v.d. Oranje Manege X Farizad v.d. Beerenburcht werd in 1956 een hond geboren die duidelijk zijn stempel zou drukken op de volgende generaties: mesour en zijn afstammelingen zijn gedurende jaren dominante factoren geweest in het salukiwerereldje.
Een grote rol werd hierbij gespeeld door de Emelenberg kennel van Mevr. Olij-v.d. Toorn; over een periode van iets meer dan tien jaar bracht zij ruim een dozijn kampioenen op de planken waaronder enkele werekelijke topwinnaars.
Andere bekende Kennelnnamen uit die periode waren: v.d. Bokkeberg, v.d.Dillenburght en Badr el Boedoer.

Periode 1960 - 1970

In 1962 werd het laatste reguliere saluki nest van de Oranje Manege geboren. In het begin der zestiger jaren nam de Klein Vossenburg Kennel het saluki fokmateriaal van de Oranje manege over en speeelde tot 1974 met twee kampioenen een bescheiden rol in het show circuit.
Dan was er de Djawahli's Kennel van Mevr Einmahl, een kleinschalige kennel die van 1964 tot 1972 vier nesten salukis produceerde.

El Ezra van de Oranje Manege

De fokcombinaties van deze kennel kwamen tot stand onder supervisie van Mevr. Einmahls's neef: Dhr Jan Jungeling. Meerdre Djawahli's salukis boekten showsucces en twee behaalden hun Nederlandse kampioenstitel. Een andere bekende naam was v.d. Zilverstrand; deze kennel werkte nauw samen met de al eerder genoemde Emelenberg.

Periode 1970 - 1995

In het salukiwereldje trad langzamerhand een verschuiving op: de eerder genoemde concurrenrende kennnels verloren gestaag aan belang; zij zouden in de 70 er jaren elk hun laatste kampioen produceren.
Een nieuwe prominente kennel trad naar voren: de Gamara Kennel van Mevr. Udema zou jarenlang aan de top blijven, eerst met een viertal vanuit Engeland geimporteerde salukis: Tahawi Tamar, Tahawi Vash Gamara, Tahawi Wahla en Gulzar Aziza en later met een aantal van hun nakomelingen.

Tahawi Vash Gamara

 

De andere grote kennel die in deze periode opkwam was de Samoem kennel van de heer Teillers. Deze kennel was gebaseerd op een dochter van de uit Irak afkomstige Sherrah, de uit Engeland afkomstige Burydown Vasha en de Nederlands gefokte reu Pascha ( een zoon van Djawahli's Dawoed).
Opvallend is het dat beide bovengenoemde kennels ruim twintig jaar een prominente rol speelden in de Nederlandse salukifokkerij.

Andere bekende namen uit deze periode zijn ( in chronologische volgorde): v.Roeb el Chali, v.t'Swartshof, Cypceli's, El Charnak, v.d. Kleiheuvel en Kimberly House.

Sherrah ( import Irak)

 

Burydown Vasha		Samoems Sodom

 

Periode 1995 - 2005

In het begin van de jaren 90 trad er, net zoals in elke perode, een verschuiving op van kennels die een belangrijke rol zouden gaan spelen. De Gamara kennel fokte nog 1 nest in het begin van de jaren 90. De Samoem kennel die meer dan 20 jaar aan de top stond verdween ook langzaam van het toneel. Grote successen zoals in de jaren 80 en in het begin van de negentiger jaren , zou deze kennel niet meer behalen. In het jaar 2008 fokte Teillers zijn laatste saluki nest en daarmee kwam een einde aan een glorieus imperium van de Samoem salukis in Nederland.

De kennels die in deze periode een rol zouden gaan spelen waren: van 't Swartshof,
El Ubaids, Hadi el Basher, Min Darázja Lóewwla, Cypceli en de Canapus kennel.

Canapus Alpha

 

 

El Ubaids Anastasia

 

Ilian van 't Swartshof

De van 't Swartshof kennel borduurde met succes verder op lijnen van de Gamara kennel.
Cypceli, Hadi el Baher, Min Darázja Lóewwla en de Canapus kennels vonden hun oorsprong voor een deel in de Samoem lijn.
De el Ubaids kennel vond zijn oorsprong hoofdzakelijk in de skandinavische lijnen.
Hoewel deze kennels succes boekte met hun fokkerij was er eigenlijk niet een kennel die constant aan de top stond, zoals dat jaren daarvoor wel het geval was met de Gamara kennel en de Samoem kennel.
Andere kennels die met hun salukis op shows verschenen zijn oa.: Of Kimberlyhouse, v.d. Kleiheuvel,
el Charnak , el Bachram, Waliyya Ahmad, el Gisou en Sense of Beauty.

Het is lastig om geschiedenis te schrijven over een periode dat nog maar zo kort achter ons ligt, de tijd zal het leren welke kennels uit deze periode blijvende invloed hebben gehad op de Nederlandse saluki.
Wat zeker is.., is dat de Gamara en de Samoem kennel een onuitwisbare stempel hebben gedrukt op de hedendaagse Nederlandse saluki.

 

* uit het: NVOW Saluki Kampioenenboek geschreven door P. van Arkel
* artikelen geschreven door Mary van Andel-Balfour van Burleigh
* Foto's: 50 jaar NVOW 1935-1985 en het Saluki kampioenenboek